Internationale topadvocaten gaan definitie van "ecocide" opstellen
75 jaar nadat de termen ‘misdaden tegen de menselijkheid’ en ‘genocide’ in Neurenberg voor het eerst werden gebruikt.
De internationale advocaat Philippe Sands QC en de internationale rechter Florence Mumba zullen een expertisepanel voorzitten die gaat beraadslagen over de juridische definitie van "ecocide" als een potentiële internationale misdaad die naast oorlogsmisdaden, genocide en misdaden tegen de menselijkheid erkend zou kunnen worden. Het panel, dat deze maand met voorbereidingen van start gaat en de definitie in de eerste maanden van 2021 zal opstellen, is bijeengeroepen door de Stop Ecocide Foundation op verzoek van geïnteresseerde Zweedse parlementariërs van regerende partijen.
Het plan om de massale beschadiging en vernietiging van ecosystemen -ecocide- op mondiaal niveau strafbaar te stellen, wint de laatste maanden gestaag aan kracht sinds de kleine eilandstaten Vanuatu en de Malediven opriepen tot een 'serieuze overweging' ervan tijdens de jaarlijkse algemene vergadering van het Internationaal Strafhof (ICC) in december vorig jaar. In juni van dit jaar beloofde president Macron van Frankrijk om het op het internationale toneel te verdedigen.
De nieuw gevormde Belgische regering heeft diplomatieke actie beloofd om ecocide als misdaad te erkennen. Nu zal een indrukwekkende lijst van internationale topadvocaten onderzoeken hoe ecocide het beste kan worden gedefinieerd.
De timing is bijzonder. Aanstaande vrijdag 20 november is het namelijk precies 75 jaar geleden dat de Neurenberg-processen begonnen tegen hoge nazi-officieren in 1945. Philippe Sands QC, medevoorzitter van het Ecocide expertise panel, zal één van de sprekers zijn tijdens een ceremonie in Neurenberg's historische ‘Rechtszaal 600’ waar de processen plaatsvonden. Het bekroonde boek van Sands ‘East West Street’ beschrijft de oorsprong van - en de advocaten achter - de termen ‘misdaden tegen de menselijkheid’ en ‘genocide’, die voor het eerst in diezelfde rechtszaal werden gebruikt. Het verhaal is verweven met Sands' eigen familiegeschiedenis omdat deze advocaten (respectievelijk Hersch Lauterpacht en Rafael Lemkin) studeerden in de geboorteplaats van Sands' Joodse grootvader. De eigen carrièrekeuze en specialisatie van Sands in internationaal publiekrecht en milieuwetgeving maakt voor hem de cirkel rond bij het definiëren van een nieuwe internationale misdaad - Ecocide - in de context van een nieuwe wereldwijde dreiging: de klimaat- en biodiversiteitscrisis.
" De tijd is rijp ", zegt Sands," om de kracht van het internationaal strafrecht te gebruiken om het milieu te beschermen - vijfenzeventig jaar geleden werden 'misdaden tegen de menselijkheid' en 'genocide' voor het eerst benoemd als internationale misdaden in Neurenberg Rechtszaal 600. Ik hoop dat onze groep kan putten uit de ervaring die sinds die dag is opgedaan om een definitie te smeden die praktisch, effectief en duurzaam is en die steun zou kunnen krijgen om een wijziging van het ICC-statuut mogelijk te maken. Het is een voorrecht om met zo'n fijne en representatieve groep samen te werken, in de schaduw en de geest van degenen die ons de ‘misdaden tegen de menselijkheid’ en ‘genocide’ hebben gegeven, Hersch Lauterpacht en Rafael Lemkin. ”
Sands wordt in het expertisepanel vergezeld door andere geroemde rechters en advocaten. Medevoorzitter Florence Mumba is rechter bij het Cambodjatribunaal en voormalig rechter van het Hooggerechtshof in Zambia. “Ik voel me vereerd om mee te doen. Een internationale misdaad van ecocide kan belangrijk zijn voor het reguleren van de verantwoordelijkheid van individuen en staten, teneinde een evenwicht te bereiken dat het voortbestaan van zowel de mensheid als de natuur veilig stelt ”, stelt Mumba.
Jojo Mehta, voorzitter van de Stop Ecocide Foundation die de opdracht heeft gegeven aan het panel, legt het belang van het project uit: “Er zijn in de loop der jaren werkdefinities van 'ecocide' ontwikkeld en het algemene concept - van massale beschadiging en vernietiging van ecosystemen - wordt redelijk goed begrepen. Wanneer echter parlementariërs uit een aantal landen, van Europese staten tot eilanden in de Stille Oceaan, deze definitie zullen overwegen in het licht van een mogelijk voorstel bij het ICC, moet de tekst die de komende maanden verschijnt zowel duidelijk als juridisch doorwrocht zijn. Het is van vitaal belang dat het panel beschikt over diepgaande juridische expertise en een brede blik. "
Ze is enthousiast over de samenstelling van het panel: “We zouden niet gelukkiger kunnen zijn met het niveau van expertise dat dit project heeft aangetrokken. Het toont een erkenning in de juridische wereld aan dat ecocide naast genocide en misdaden tegen de menselijkheid kan worden beschouwd als één van de ‘ernstigste misdaden die de mensheid als geheel aangaat’. Het is een eer om met deze rechters en advocaten samen te werken, en het is een buitengewoon moment om het project te lanceren, aangezien deze week de eerste internationale processen in Neurenberg worden herdacht. "
Panelleden en citaten
Deelnemers aan het panel zijn voormalig ICC-rechter Tuiloma Neroni Slade uit Samoa in de Stille Oceaan, waar eilandstaten reeds de gevolgen van klimaatverandering voelen in de vorm van een stijgende zeespiegel en extreme weersomstandigheden; en Pablo Fajardo, de bekroonde Ecuadoraanse advocaat die Chevron aanpakte vanwege de enorme olievervuiling in het Amazone-regenwoud. Fajardo legt uit: “Ik woon in het Ecuadoraanse Amazonegebied. Hier zie ik hoe er dagelijks misdaden worden gepleegd tegen de natuur, tegen het leven zelf. Deze misdaden eisen hun tol van de mensheid, ze blijven niet beperkt tot Ecuador ... en ze blijven onbestraft vanwege het grote juridische vacuüm dat wereldwijd bestaat. "
Professor Christina Voigt (Universiteit van Oslo), voorzitter van de Climate Change Specialist Group van de IUCN World Commission on Environmental Law en lid van de IUCN Task Force on Climate Change, denkt dat de nieuwe misdaad een afschrikwekkend effect kan hebben:“We zien zowel systemische, wijdverbreide als opzettelijke vernietiging van het milieu zonder duidelijke juridische gevolgen voor de daders. Door vast te stellen dat - boven een bepaalde drempel van ernst - dergelijke acties of nalatigheden misdrijven zijn, zouden niet alleen de verantwoordelijken voor de rechter kunnen worden gebracht, maar kan bovendien verdere vernietiging worden voorkomen. "
Internationaal strafrechtadvocaat Richard J Rogers, mede-oprichter van Global Diligence LLP en mede-ondervoorzitter van het panel, schetst de uitdaging om een definitie te ontwikkelen als volgt: “Enerzijds moet elke nieuwe misdaad proberen de ergste schendingen van de natuurlijke omgeving of ons klimaatsysteem aan te pakken. Aan de andere kant moet het voldoen aan de basiseisen van het strafrecht, waaronder rechtszekerheid en causaliteit. "
Rodrigo Lledó is de directeur van de internationale stichting FIBGAR van de gerenommeerde strafrechtadvocaat Baltasar Garzón'. Het gaat hem erom om “bij te dragen aan het opbouwen van een zeer consistente definitie van ecocide, toepasbaar door elke rechter ... diegene die een activiteit uitvoert die een hoog risico op ernstige schade aan de natuur met zich meebrengt, moet passende voorzorgsmaatregelen nemen, en als dit niet het geval is, moet de persoon verantwoordelijk worden gehouden. "
Groeiende steun van staten
Er is steeds meer steun van staten voor de stap om ecocide tot een internationale misdaad te maken: afgelopen december riepen de kleine eilandstaten Vanuatu en de Malediven op tot serieuze overweging om van ecocide een misdaad te maken bij de algemene vergadering van het Internationaal Strafhof; eerder dit jaar drong de Zweedse arbeidersbeweging er bij het Zweedse parlement op aan om de leiding te nemen bij het voorstel; in juni beloofde president Macron van Frankrijk om het op het internationale toneel te verdedigen. Paus Franciscus heeft ook verklaard dat hij vindt dat ecocide moet worden toegevoegd aan de lijst van internationale misdrijven; de paus ontving Valérie Cabanes, lid van de Adviesraad van Stop Ecocide, onlangs op audiëntie. Vorige maand zegde de nieuwe Belgische regering toe om ‘een grote diplomatieke stap te zetten om ecocide een halt toe te roepen’ en onlangs werden twee moties over ecocide ingediend bij het Zweedse parlement, een van de Linkse Partij en een van de Groenen / Sociaal-democraten.
Het expertisepanel bestaat uit:
Medevoorzitters
Philippe Sands QC (VK / Frankrijk), Matrix Chambers / UCL
Rechter Florence Mumba (Zambia), internationale rechter, buitengewoon expert bij de rechtbanken van Cambodja, voormalig rechter van het Hooggerechtshof, Zambia
Mede-ondervoorzitters
Kate Mackintosh (VK / VS), uitvoerend directeur, Promise Institute, UCLA
Richard J Rogers (VK), oprichter, Global Diligence LLP, uitvoerend directeur, Climate Counsel
Panelleden
Rodrigo Lledó (Chili), directeur, Baltasar Garzon's International Foundation FIBGAR (Spanje)
Rechter Neroni Slade (Samoa), voormalig ICC-rechter
Syeda Rizwana Hasan (Bangladesh), directeur van Bangladesh Environmental Law Association
Prof Charles Jalloh (Sierra Leone), Florida International University / Commissie voor Internationaal Recht
Valérie Cabanes (Frankrijk), internationaal jurist en expert op het gebied van mensenrechten
Pablo Fajardo (Ecuador), belangrijke advocaat in de zaak Chevron, Goldman-prijs en winnaar van de CNN Hero Award
Prof. Christina Voigt (Noorwegen), expert klimaatrecht, Univ. van Oslo
Alex Whiting (US), voormalig Coördinator voor Vervolgingen bij het ICC, Professor, Harvard Law School
Initiatiefnemer
Jojo Mehta, voorzitter, Stop Ecocide Foundation
Interview aanvragen: Sara Qualter - saraq@stopecocide.earth
Commentaar (Stop Ecocide) - Jojo Mehta +44 7746 395323 jojo@stopecocide.earth
Commentaar (mede-ondervoorzitter panel) - Richard J Rogers +44 7484 822740 richardrogers@globaldiligence.com