Milieumisdrijven

Europees Parlement steunt bestraffing van ecocide

Bestraffing van ecocide, ernstige milieumisdrijven, lijkt in de Europese Unie dichterbij te komen. Europese ministers moeten nu onderhandelen.

De eerste stappen zijn gezet om ecocide, een term voor de meest ernstige milieumisdrijven, strafbaar te maken binnen de Europese Unie (EU). Het Europees Parlement kondigde woensdag steun aan voor een toevoeging over ecocide in een voorstel voor nieuwe richtlijnen van de EU over milieustrafrecht.

“We maken een belangrijke kanteling mee: wereldwijd willen steeds meer mensen dat de vernietiging van onze leefomgeving bestraft wordt. Als in één klap 27 Europese landen ecocide moeten opnemen in het eigen strafrecht komt internationale vervolging van ecocide ook een stap dichterbij”, meldt Babs Verhoeve van stichting Stop Ecocide NL.

In een tiental landen in de wereld bestaat al wetgeving voor ecocide, wat doorgaans beschreven wordt als ernstige en langdurige of onomkeerbare schade aan het milieu. “Op dit moment kan veel ernstige milieuschade nog niet genoeg worden bestraft. Vaak eist de wet dat de menselijke gezondheid in gevaar is”, zegt Verhoeve.

De opname van ecocide in de Europese richtlijn kan hier verandering in brengen. Als het voorstel werkelijkheid wordt, dan kan er in Europa puur naar milieuschade worden gekeken om iemand te vervolgen. “Iemand die ernstige milieuschade berokkent met een vergunning in de hand, zou toch strafrechtelijk aansprakelijk gehouden kunnen worden”, aldus Verhoeve.

Internationale erkenning, net als genocide

Europarlementariër Bas Eickhout (GroenLinks) noemt de stap die het Europees Parlement nu neemt “echt heel goed en hoopvol. Dit is al lange tijd een grote wens van GroenLinks. De volgende stap, om de EU-landen hier ook achter te krijgen, wordt nog een hele kluif. Die strijd is echt nog niet gestreden en wordt nog erg spannend.”

Stop Ecocide hoopt dat Europese wetgeving voor ecocide zal leiden tot internationale erkenning van milieumisdaad, net zoals deze bestaat voor bijvoorbeeld genocide en oorlogsmisdaden. Ecocide is al wél internationaal strafbaar wanneer landen oorlog voeren. Dit staat vastgelegd in het Statuut van Rome en kan daarom door het Internationaal Gerechtshof berecht worden.

Bestuurders van bedrijven als misdadigers

Omdat de wetgeving strafrecht betreft, zullen in eerste instantie individuele personen gestraft kunnen worden voor ecocide. “Een bestuurder zou dan persoonlijk als een misdadiger kunnen worden vervolgd”, zegt Verhoeve.

Welke handelingen er precies met de nieuwe richtlijn gestraft kunnen worden en hoe zwaar de straffen worden is nog niet in beton gegoten. De onderhandelingen zijn nog niet afgerond en daarbij blijft de definitie van ecocide breed. “De definitie van ecocide is bewust breed te interpreteren, zodat veel soorten ernstige milieuschade er onder kunnen vallen”, zegt Verhoeve. Er zijn in dit stadium nog geen exacte richtlijnen voor straf voor ecocide. Wel staat in het voorstel beschreven dat de overtredingen als een bijzonder ernstig misdrijf in het rechtsstelsel van elke lidstaat bestraft moeten worden.

Er volgen nu verdere onderhandelingen tussen de Europese Raad, het Europees Parlement en de Commissie. Als het voorstel wordt geaccepteerd, dan moeten de EU-landen hun strafrecht aanpassen aan de Europese richtlijn. Elk land zal wetgeving moeten ontwikkelen om ernstige milieuschade te kunnen vervolgen. Stop Ecocide is optimistisch dat het voorstel ook door de Europese Raad – de ministers van de lidstaten – wordt gesteund. ”Het is moeilijk voor landen om tegen dit soort wetgeving te zijn”, denkt Verhoeve.

Lees het live artikel HIER.