Discussie over ecocide tijdens het 20-jarig jubileum van het Internationaal Strafhof
Vandaag vierde het Internationaal Strafhof (ICC) dat het 20 jaar geleden, in juli 2002, zijn deuren opende. Ter gelegenheid van dit jubileum werd in Den Haag een eendaagse conferentie gehouden, en tijdens de laatste zitting van de dag, die was gewijd aan de toekomst van het hof, werd uitgebreid gediscussieerd over ecocide als mogelijk vijfde misdrijf in het Statuut van Rome.
Professor Phoebe Okowa (Queen Mary's University, Londen) ging specifiek in op de definitie van ecocide die is opgesteld door het onafhankelijke expertisepanel, in juni 2021 bijeengeroepen door onze stichting, en belichtte daarbij verschillende aandachts- en twistpunten.
Bijzondere aandacht ging uit naar politieke overwegingen, onder meer: de definitie van de term "moedwillig" en hoe ontwikkelingslanden deze zullen opvatten; gerechtigheid en aansprakelijkheid voor bestaande milieuvernietiging (een nieuw misdrijf zou geen terugwerkende kracht hebben); en de vraag of strafrechtelijke vervolging van bedrijven in aanmerking moet worden genomen (de definitie voorziet alleen in individuele strafrechtelijke aansprakelijkheid, omdat het Statuut van Rome alleen natuurlijke personen kan vervolgen).
Professor Okowa's bijdrage toont aan hoe serieus het ICC ons strategische juridische initiatief neemt, en haar punten zijn uiterst nuttige aspecten om te overwegen en bespreken nu de juridische definitie in de hele wereld aan belang wint, en het momentum groeit voor een wijziging van het Statuut van Rome.
Zoals de voormalige voorzitter van het ICC en nu voorzitter van de Vergadering van Staten die Partij zijn bij het Statuut van Rome, Silvia Fernandez de Gurmendi*, vandaag opmerkte:
"[Het Statuut van Rome] is een levend document en ecocide verdient een serieuze discussie. Het is aan de staten om te beslissen of zij al dan niet meer misdrijven willen toevoegen, wat zeer brede onderlinge overeenstemming zal vereisen".
De lijst van staten die zich met een verbod op ecocide bezighouden, groeit voortdurend - deze week nog, op de VN-Oceaanconferentie in Lissabon, kondigde mede-gastland Kenia aan dat het een voorstel zal indienen om ecocide strafbaar te stellen als onderdeel van een uitgebreid pakket aan hervormingen van het milieurecht, met inbegrip van bescherming voor natuurbeschermers.
Er zijn nu 23 lidstaten van het Statuut van Rome waarin op parlementair- en/of regeringsniveau discussie over ecocide wordt gevoerd.
*Hier te zien met onze adviseur Strategische Projecten in Den Haag, Shirleen Chin